اعتیاد ( Addiction ) در لغت مصدر باب افتعال است از ریشه « عود » به معنی برگشتن و بازگشتن . ارائه تعریفی جامع و مانع از اعتیاد به ویژه در زمینه مواد افیونی و تریاک مشکل است .
به عقیده شاملو اعتیاد در معنای وسیع ، رفتاریست که بر اثر عادت چنان بر فرد مسلط می شود که کاملا و یا تا حدی رفتارهای سالم او را تحت تاثیر قرار می دهد و آنها را زیر سیطره خود قرار می دهد .
در عمل ، اصطلاح اعتیاد به استفاده زیاد و مکرر از مواد مخدر ، محرک و الکل اطلاق می گردد تا اندازه ای که فرد نسبت به آنها وابستگی شدید عاطفی و جسمی پیدا کند .
امروزه اعتیاد از نظر سازمان بهداشت جهانی اصطلاح مقبولی شناخته نمی شود و بجای آن وابستگی دارویی ( Drug dependence ) توصیه شده است و برای توصیف موارد زیر بکار برده شده است :
- وابستگی روانی به ماده ای که رفتار داروجویانه را موجب می شود .
- ناتوانی از قطع مصرف دارو به علت وابستگی جسمی به آن و پیدایش تحمل نسبت به آثار آن
- پسرفت سلامت جسمی و روانی در نتیجه افراط در مصرف ماده مخدر
الکلیسم را نیز می توان نوعی بیماری دانست که از مصرف مزمن و مفرط الکل به وجود می آید و مشکلات روانی بین فردی و طبی را به وجود می آورد .
جلینگ الکلیسم را چنین تعریف می کند : هرگونه مصرف مشروبات الکلی که برای فرد یا اجتماع یا هر دو زیان آور باشد .
سازمان بهداشت جهانی هرگونه مصرف افراطی مشروبات الکلی را که بیش از حد متعارف و معمولی در جامعه باشد به عنوان « می گساری افراطی » تلقی می کند .
منبع : اعتیاد ( سبب شناسی و درمان آن ) تالیف دکتر محمدعلی احمدوند ، انتشارت دانشگاه پیام نور